- Thưởng thức rượu là một nghệ thuật, một niềm đam mê. Mỗi loại rượu đều có một hương vị, màu sắc, nồng độ riêng, và thưởng thức rượu không chỉ là việc nhìn màu rượu, ngửi mùi và nếm vị của nó mà hơn thế nữa còn đòi hỏi sự tinh tế trong cách sử dụng ly để uống.
Mỗi loại rượu lại phù hợp với từng kiểu ly khác nhau, và bài viết sau sẽ là đôi nét giới thiệu về rượu và cách chọn ly cho từng nhóm rượu cơ bản như: Champagne, rượu vang, rượu mạnh và cocktail. Việc chọn ly phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo giá trị văn hóa trong ẩm thực và cảm nhận được sự hấp dẫn, độc đáo trong từng loại rượu.
Champagne và cách chọn ly cho Champagne
TÓM TẮT
Champagne là một dạng vang nổ, được sản xuất bằng cách tạo ra sự lên men thứ cấp trong chai chứa rượu vang để thực hiện sự cacbonat hóa, xuất xứ từ vùng Champagne của Pháp. Champagne thường dùng để khai vị hoặc khi đi ngủ tạo sự hưng phấn, là loại rượu nhẹ, mùi dịu, có vị ngọt nên thường được rót nhiều.
Ly uống Champagne thường có hình nón hoặc hình parabol thành cao, miệng ly hơi uốn cong vào trong gần giống hình hoa tulip để lưu lại những bọt nhỏ ly ti hay hương thơm của rượu. Khi uống dùng ngón tay giữ cuống ly, nếu cầm bằng cả hai tay, hơi nóng của bàn tay sẽ làm rượu nóng lên và làm mất đi hương vị của rượu. Champagne ứng lạnh ở nhiệt độ 7-9 độ C, khi uống thường được rót 2/3 ly.
Với các bữa tiệc lớn, đông người, hay tiệc đứng ly được xếp theo hình tháp để rót nhiều ly cùng một lúc, do đó thường sử dụng loại ly ngắn, miệng rộng.
Với các bữa tiệc ít người, loại ly được sử dụng là loại ly có hình dạng thuôn dài, đường kính nhỏ để giữ cho rượu sủi tăm lâu hơn, tạo cảm giác thú vị hơn.
Vang và cách chọn ly
Rượu vang được chiết xuất từ những quả nho lên men hay từ một số loại trái cây khác. Vang được coi là thức uống sang trọng, bổ dưỡng mà thiên nhiên ban tặng cho con người. Vang được sử dụng trong bữa ăn, tùy theo từng loại rượu vang sử dụng mà có loại ly thích hợp.
Vang trắng
Đối với loại vang trắng ủ lâu ngày như Barbera, Nebbiolo, Brunello, chọn ly có chân cao, thân hẹp và đường kính miệng nhỏ, dung lượng khoảng 145-150ml. Kiểu ly này sẽ giúp giữ độ sủi tăm của rượu lâu hơn, tạo cảm giác thú vị khi thưởng thức. Thân ly dài khiến cho khi uống sẽ cảm nhận được hương rượu thơm sát mũi và đế ly tạo hình ảnh thanh thoát, đẹp mắt.
Đối với loại vang có hương mạnh hơn thì dùng ly chân cao, thân nhỏ gọn, miệng chúm lại trông như bông hoa tulip. Loại vang trắng uống lạnh ở 6-7 độ C, vang lâu năm từ 12-13 độ.
Vang đỏ
Ly dùng cho loại vang đỏ là loại ly chân cao, thân tròn to và rộng, dung tích khoảng 200-250ml để hương rượu đủ đậm và phảng phất, ly có độ trong suốt để lộ rõ màu nguyên chất của rượu. Vang đỏ có nhiều loại, tùy theo mỗi loại mà sử dụng loại ly tương ứng:
-
Rượu vang Bordeaux đỏ: ly hình quả trứng, miệng ly hơi khum, dung tích khoảng 250ml. Chỉ rót rượu khoảng 1/3 ly để khi chạm cốc, rượu không bị sánh ra ngoài. Miệng ly khum còn giúp giữ được hương vị của rượu khi nhấm nháp từng ngụm nhỏ.
-
Rượu vang Porto Bồ Đào Nha hay rượu Sherry: dùng loại ly nhỏ hơn nữa (150ml) và cũng chỉ rót lưng chừng ly.
-
Rượu vang Burgundy: dùng ly có miệng lớn hơn dùng cho vang Bordeaux.
Rượu mạnh và loại ly phù hợp
Rượu mạnh là rượu có nồng độ cồn cao, được chiết xuất từ nho, bắp, khoai tây, lúa mì, lúa mạch. Ly uống rượu mạnh thường là loại nhỏ, có chân thấp hoặc không chân, hình trụ dày. Loại rượu này thường được dùng sau bữa ăn, mỗi lần rót chỉ khoảng 30–40ml, nhằm tránh cho người uống cảm giác bị sốc. Khi uống dùng ngón tay cái và ngón trỏ nhấc ly rượu lên, áp ly vào lòng bàn tay, sau đó xoay nhẹ ly để hơi ấm của bàn tay thấm vào trong rượu. Sau khi rượu ấm lên, nhẹ nhàng nhấp từng chút một để thưởng thức vị ngon của rượu.
Đối với Brandy (Cognac và armagnac), loại rượu mạnh chưng cất từ trái cây, loại ly thích hợp là ly chân ngắn, dáng bầu bĩnh hoặc ốm cao, miệng có thể loe hoặc túm.
Rượu Whisky phù hợp với ly có dáng cao, thân rộng, miệng hẹp để hương vị của rượu dễ tỏa ra và lưu đọng lại khi xoay ly.
Với Whisky đá, có thể lựa chọn ly tumbler, đế dày 0,5–2cm, thân tròn đứng, hình dáng to khỏe.
Vodka thường được dùng với ly có chân dài, miệng loe, hình ống khói để có thể cảm nhận hương vị Vodka một cách tinh tế nhất bằng thị giác, khứu giác và vị giác.
Rượu Rum: phù hợp với loại ly có thân và miệng rộng hay ly chân dài, miệng loe. Điều này sẽ giúp làm nổi bật hương vị của Rum. Xoay nhẹ ly để cảm nhận màu sắc và hương vị của rượu.
Rượu Tequila: sử dụng loại ly có dạng hình hoa tulip, ly có miệng loe hay một chiếc ly nhỏ và thường được dùng với một lát chanh tươi và muối.
Ly uống Cocktail
Ly uống cocktail thường có chân ngắn, thân dài và rộng, miệng rộng ngang bằng chân ly hoặc có thể là loại không chân, thân ngắn, bụng phình rộng, miệng rộng. Có nhiều kiểu dáng khác nhau tùy theo người pha chế sử dụng. Chúng thường được dùng theo tên gọi của loại cocktail hoặc phù hợp với cách trình bày tương ứng.
Ly cocktail còn được trang trí bằng những lát chanh, lát dâu, cà chua, cà rốt… được tỉa thành những hình dạng vui mắt và những chiếc ô con đủ màu sắc.