Nhiều người cho rằng biếng ăn là một vấn đề phổ biến ở trẻ nhỏ, nhưng các nhà khoa học đã tìm ra một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và cung cấp các biện pháp khắc phục cụ thể. Để giúp đỡ các bậc phụ huynh, chúng tôi xin chia sẻ một số gợi ý để cải thiện tình trạng biếng ăn ở trẻ nhỏ.
Làm trẻ vui vẻ trong bữa ăn
Tạo một không khí vui vẻ và ấm áp trong bữa ăn giúp trẻ ăn ngon miệng. Cha mẹ có thể sử dụng mọi cách để thu hút sự chú ý của trẻ, từ việc tạo ra trò chơi, xem quảng cáo trên tivi đến việc ăn rong hoặc chơi thú nhún. Tuy nhiên, không nên ép buộc trẻ hoặc sử dụng các biện pháp đe dọa, như đè trẻ ra đổ thức ăn hay đánh để trẻ khóc. Thay vào đó, hãy kiên nhẫn tìm hiểu nguyên nhân tại sao trẻ không chịu ăn và tạo ra một môi trường thoải mái và dễ chịu cho trẻ.
Nguyên nhân gây biếng ăn
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng biếng ăn ở trẻ nhỏ. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
Do khẩu phần ăn
Một nguyên nhân phổ biến gây biếng ăn là khẩu phần ăn không đa dạng và không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của trẻ. Việc chỉ cho trẻ ăn một số loại thực phẩm như nước rau, nước thịt hoặc nước hầm xương mà không kèm theo các loại thực phẩm khác dẫn đến tình trạng thiếu chất dinh dưỡng. Cách chế biến thực phẩm cũng ảnh hưởng đến việc trẻ có muốn ăn hay không. Sử dụng thức ăn xay nhuyễn quá sớm hoặc pha sữa quá đặc, pha sữa bằng nước cháo hoặc nước hầm đậu, hầm xương có thể làm trẻ khó tiêu hóa và gây ra sự sợ ăn.
Do tâm lý
Một số trẻ có thể phản ứng lại khi bị ép buộc hoặc đánh lừa trong việc ăn. Các hành động như ép trẻ bú bình khi trẻ chỉ thích bú mẹ, ép trẻ phải ngồi ăn từ đầu đến cuối bữa ăn, hoặc ép trẻ ăn hết khẩu phần ăn trong một thời gian cố định đều có thể gây ra tình trạng biếng ăn.
Do bệnh lý và thuốc
Trẻ bị suy dinh dưỡng, nhiễm khuẩn cấp tính hoặc bị nhiễm virus có thể dẫn đến tình trạng biếng ăn. Ngoài ra, sử dụng một số loại thuốc có thể tạm thời làm giảm sự thèm ăn của trẻ.
Do sinh lý
Đôi khi, trẻ vẫn khỏe mạnh nhưng lại ăn ít trong vài ngày hoặc vài tuần. Đây là một hiện tượng tự nhiên và thường xảy ra khi trẻ đang phát triển các kỹ năng như lẫy, ngồi, đứng, đi. Sau thời gian này, trẻ sẽ trở lại ăn uống bình thường.
Do tâm lý của cha mẹ
Một nguyên nhân khác có thể là tâm lý của cha mẹ. Khi các bậc phụ huynh quá lo lắng về sự tăng trưởng của con, họ có thể cảm thấy lo lắng khi thấy con ăn ít hơn so với các trẻ cùng lứa tuổi. Tuy nhiên, mức độ thức ăn cần thiết cho trẻ sẽ khác nhau do khẩu phần ăn của mỗi gia đình không giống nhau.
Biếng ăn không xác định được nguyên nhân
Đôi khi, không thể xác định nguyên nhân gây ra biếng ăn ở trẻ nhỏ ngay từ đầu. Tuy nhiên, nếu trẻ không ăn đủ khẩu phần cần thiết, trẻ có thể bị suy dinh dưỡng. Những trẻ này thường chỉ ngủ và chơi mà không bao giờ đòi ăn, được gọi là biếng ăn bẩm sinh.
Biện pháp khắc phục
Dưới đây là một số biện pháp khắc phục biếng ăn ở trẻ nhỏ:
Thiết kế bữa ăn đa dạng và phù hợp
Cha mẹ cần thiết kế bữa ăn theo tháng tuổi của trẻ, không cho trẻ ăn quá nhiều hoặc quá ít. Hãy đảm bảo rằng khẩu phần ăn đa dạng và thay đổi thường xuyên để trẻ không cảm thấy chán ngán. Trẻ cần được phát triển các kỹ năng nhai trước khi ăn thức ăn đặc. Hãy tập trung chú ý và không cho trẻ vừa ăn vừa chơi trong thời gian bữa ăn.
Không ép buộc trẻ ăn
Tránh ép buộc trẻ ăn bằng cách đè bé ra đổ thức ăn hoặc đánh cho bé khóc. Các biện pháp ép buộc có thể gây tác động ngược lại và làm trẻ càng không muốn ăn. Hãy kiên nhẫn tìm hiểu nguyên nhân khiến trẻ không chịu ăn và đảm bảo rằng lượng thức ăn cung cấp đã đủ cho sự phát triển bình thường của trẻ.
Khi trẻ sử dụng thuốc
Khi trẻ sử dụng thuốc, cha mẹ cần chú ý đến việc cung cấp thức ăn đa dạng và dễ tiêu hóa hơn. Nên chế biến thức ăn thành dạng lỏng và mềm hơn để giúp trẻ tiêu hóa tốt hơn. Hãy đảm bảo rằng trẻ uống đủ nước, đặc biệt là sữa và nước hoa quả có đường để cung cấp năng lượng và dinh dưỡng trong thời gian trẻ bị ốm. Nếu cần thiết, bổ sung các chất dinh dưỡng thiếu hụt theo hướng dẫn của bác sĩ. Đối với trẻ từ sau 24 tháng tuổi, cần tẩy giun định kỳ và đảm bảo vệ sinh răng miệng.
Biếng ăn không xác định được nguyên nhân
Đối với những trẻ không bao giờ đòi ăn, cha mẹ cần điều chỉnh khẩu phần ăn theo hướng dẫn của bác sĩ dinh dưỡng và có sự theo dõi chặt chẽ. Tránh quan điểm để trẻ nhịn đói để khi trẻ đói quá sẽ ăn. Trong thực tế, trẻ khi đói quá sẽ mệt mỏi và càng không muốn ăn.